W dniu 9 kwietnia 2020 roku odbyła się konferencja Premiera i Ministra Zdrowia podczas której przedstawione zostały najnowsze informacje oraz aktualizacje w zakresie zasad bezpieczeństwa, w związku z trwającą pandemią zakaźnej choroby układu oddechowego COVID-19, wywoływana przez wirusa SARS-CoV-2. Zapowiedziano wówczas wprowadzenie nowego obostrzenia polegającego na obowiązku zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych. Wskazano, że regulacja ta ma zacząć obowiązywać od 16 kwietnia 2020 roku.

W dniu wczorajszym (15 kwietnia 2020 roku) weszło w życie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2020 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. 2020 r. poz. 673), zwane dalej: „Rozporządzeniem”.

Rozporządzenie określa m. in. szczegółowe zasady realizacji zapowiadanego obowiązku zakrywania ust i nosa.

W jakim czasie obowiązują obostrzenia w tym zakresie i na czym polegają?

Obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski albo maseczki, ust i nosa zostaje wprowadzony od dnia 16 kwietnia 2020 roku do odwołania.

W jakich miejscach należy zakrywać usta i nos?

Tej zasady bezpieczeństwa należy przestrzegać w:

• w środkach publicznego transportu zbiorowego,
• w miejscach ogólnodostępnych, w tym:

• na drogach i placach,
• w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny,
• w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach),
• na terenie nieruchomości wspólnych.

W jakich sytuacjach jesteśmy wyłączeni z przestrzegania nowej zasady bezpieczeństwa?

Obowiązku określonego powyżej nie stosuje się w przypadku:

• pojazdu samochodowego, w którym przebywa lub porusza się 1 osoba albo 1 osoba z dzieckiem, które nie ukończyło 4. roku życia,
• dziecka do ukończenia 4. roku życia,
• osoby, która nie może zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym albo głębokim lub niesamodzielności (okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane),
• osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach), z wyjątkiem osoby wykonującej bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów,
• kierującego środkiem publicznego transportu zbiorowego lub pojazdem samochodowym wykonującym zarobkowy przewóz osób, jeżeli operator publicznego transportu zbiorowego albo organizator tego transportu albo przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie zarobkowego przewozu osób, zapewnia oddzielenie kierującego od przewożonych osób w sposób uniemożliwiający styczność,
• duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, podczas jego sprawowania,
• żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności.

Szczególne regulacje zostały przewidziane wobec osób wykonujących czynności zawodowe w obiektach handlowych lub usługowych lub w placówkach handlowych lub usługowych. Osoba taka może w czasie wykonywania wskazanych wyżej czynności zawodowych realizować obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy przyłbicy, jeżeli wszystkie stanowiska kasowe lub miejsca prowadzenia sprzedaży lub świadczenia usług w danym obiekcie lub placówce są oddzielone od klientów dodatkową przesłoną ochronną.

Co również bardzo istotne, w Rozporządzeniu wskazano na sytuacje, w których będziemy mieli obowiązek odkrycia ust i nosa. Może to się dziać na żądanie:

• organów uprawnionych w przypadku legitymowania osoby w celu ustalenia jej tożsamości,
• innej osoby w związku ze świadczeniem przez nią usług lub wykonywaniem czynności zawodowych lub służbowych, w tym w przypadku konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości danej osoby.

Joanna Kwela, aplikant adwokacki