Na pojawiające się pytanie naszych Klientów „jak długo trwa sprawa o rozwód” nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
Sprawy o rozwód są rozpatrywane przez sądy zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, z uwzględnieniem przepisów szczególnych dotyczących postępowań z zakresu rozwodu i separacji. Okres od momentu złożenia pozwu w sprawie do wydania prawomocnego wyroku rozwiązującego małżeństwo zależy w dużej mierze od tego, czy małżonkowie są zgodni co do rozstania, czy też domagają się ustalenia małżonka winnego rozpadu związku, od tego czy posiadają wspólne małoletnie dzieci, a także czy ustalili sposób sprawowania opieki nad tymi dziećmi i zasady ponoszenia kosztów ich utrzymania.
Zasadniczo „najszybsze” postępowania to te, w których małżonkowie są zgodni co do rozwodu i nie chcą wydawania orzeczenia o winie, przy czym nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci lub ustalili sposób, w jaki rodzina będzie funkcjonować po rozstaniu rodziców. W praktyce wyrok sądu orzekający rozwód zapadnie na pierwszej rozprawie sądowej, przy założeniu, że Sąd uzna, że rozwód oraz sposób sprawowania opieki nad dziećmi będą zgodne z ich dobrem. W takiej sytuacji, na wyznaczenie pierwszej rozprawy i wyrok poczekamy kilka miesięcy od momentu złożenia pozwu.
Problem pojawia się w sytuacji, gdy któraś ze stron nie chce rozwodu, bądź żąda ustalenia winy drugiego małżonka w rozkładzie pożycia. Wówczas Sąd zobowiązany jest prowadzić postępowanie dowodowe, w tym przesłuchiwać świadków, analizować szereg dokumentacji, czy słuchać biegłych, co oczywiście powoduje konieczność przeprowadzenia wielu rozpraw, a samo postępowanie może się toczyć przez wiele lat.
Podobny skutek może mieć sytuacja, w której rodzice nie są w stanie porozumieć się co do sprawowania opieki nad małoletnimi dziećmi, czy wysokości renty alimentacyjnej.
Oczywiście poza sytuacjami, gdzie strony postępowania o rozwód mają wpływ na czas jego trwania, zdarzają się sytuacje niezależne, na które nie mamy wpływu. Sądy okręgowe, które z mocy prawa rozpoznają sprawy o rozwód w pierwszej instancji, obecnie są przeładowane tzw. sprawami frankowymi, do których rozpoznania także są właściwe, co ma bezpośrednie przełożenie na datę wyznaczenia pierwszej rozprawy.
Niezależnie od powyższego, na moment wydania prawomocnego wyroku orzekającego rozwód mają wpływ okoliczności „siły wyższej”, jak na przykład długotrwała choroba sędziego wyznaczonego do prowadzenia sprawy, czy ograniczenia funkcjonowania sądów w związku chociażby z epidemią wirusa SARS-Cov-2.
Niewątpliwie precyzyjnie sformułowany pozew o rozwód i ustalone z małżonkiem zasady rozstania, będące rezultatem dojrzałej i świadomej decyzji w tym zakresie mają duże znaczenie w sprawnym uzyskaniu orzeczenia rozwodowego.