Obecnie trwają pracę nad stworzeniem Krajowego Rejestru Zadłużonych – jawnego rejestru, w którym będzie można uzyskać informacje o zadłużonych osobach fizycznych i przedsiębiorstwach. Podstawą funkcjonowania tegoż rejestru ma być Ustawa z 6 grudnia 2018 roku o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Początkowo wprowadzenie KRZ w życie było planowane na dzień 1 grudnia 2020 roku, następnie jednak przedłużono ten termin do dnia 1 lipca 2021 roku, a ostatecznie termin ten przesunięto na 1 grudnia 2021 roku.
Krajowy Rejestr Zadłużonych ma być platformą teleinformatyczną, w której znajdą się informacje o podmiotach niewypłacalnych, zagrożonych niewypłacalnością lub takich, wobec których bezskuteczna egzekucja została umorzona. Wpisy w rejestrze będą dotyczyć osób fizycznych, osób prawnych, jak również jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.
Celem Krajowego Rejestru Zadłużonych jest przede wszystkim ochrona przyszłych wierzycieli przed zawieraniem umów z niewypłacalnymi dłużnikami oraz motywowanie dłużników do terminowego spełnienia swoich świadczeń pieniężnych.
Krajowy Rejestr Zadłużonych będzie dostępny bezpłatnie na stronie internetowej Ministra Sprawiedliwości. Rejestr ten będzie jawny. Zadłużony podmiot będzie można odnaleźć za pomocą danych takich jak numer PESEL (osoba fizyczna) czy numer KRS albo NIP (w przypadku przedsiębiorstw).
W systemie teleinformatycznym będą udostępnione m.in. następujące informacje:
– imię i nazwisko albo nazwa,
– firma,
– miejsce zamieszkania albo siedzibę,
– adres,
– numer PESEL, a w przypadku jego braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację (np. numer paszportu), numer NIP,
– określenie, czy upadły jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
– sygnatura akt sprawy;
– rodzaj wierzytelności;
– data umorzenia postępowania egzekucyjnego;
– data spłaty całości wierzytelności w przypadku ich zgłoszenia przez organ, który wypłacił świadczenia przyznawane (w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów).
W Krajowym Rejestrze Zadłużonych będzie można znaleźć również osoby fizyczne, wobec których toczą się postępowania egzekucyjne. Chodzi tutaj m.in. o egzekucję świadczeń alimentacyjnych – wpisowi do KRZ będą mogły podlegać osoby, które zalegają ze spełnieniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Dane do rejestru będą przekazywane przez Sądy i Komorników Sądowych. Jednak nie każdy dłużnik będzie mógł zostać wpisany na listę Krajowego Rejestru Zadłużonych. Dłużnicy, którzy zalegają z zapłatą kontrahentowi nie będą podlegać wpisowi do KRZ chyba, że wszczęto przeciwko nim postępowanie egzekucyjne, które następnie okazało się bezskuteczne. To oznacza, iż przedsiębiorca nie będzie mógł zgłosić do Rejestru dłużnika, który tylko zalega z zapłatą, a wobec którego nie podjął kroków prawnych zmierzających do wyegzekwowania należności – tak jak dzieje się to w przypadku wpisu np. do Krajowego Rejestru Długów.
Jednocześnie z Krajowym Rejestrem Zadłużonych ma nastąpić informatyzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych.
