Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (w skrócie CRBR) to system, w którym gromadzone i przetwarzane są informacje o beneficjentach rzeczywistych, tj. osobach fizycznych sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką. Głównym celem istnienia tego rejestru jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – istnienie rejestru uniemożliwia potencjalnym przestępcom ukrycie swojej tożsamości w złożonej i skomplikowanej strukturze korporacyjnej.

Wraz z dniem 31 października 2021 roku w życie wejdzie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (zwana również jako ustawa AML). Nowelizacja ta wprowadza istotne zmiany dotyczące Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, w tym przede wszystkich znacząco poszerza katalog podmiotów, które zobowiązane są do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji. Celem nowelizacji jest uszczelnienie systemu AML i podniesienie efektywności ustalania tożsamości beneficjentów rzeczywistych.

Podmioty, które dotychczas nie były zobowiązane do zgłaszania informacji o beneficjantach rzeczywistych, a które od 31 października 2021 roku mają taki obowiązek to:

  • spółki partnerskie
  • stowarzyszenia podlegające wpisowi do KRS
  • fundacje
  • spółki europejskie
  • spółdzielnie
  • spółdzielnie europejskie
  • trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, lub nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium RP w imieniu lub na rzecz trustu
  • europejskie zgrupowania interesów gospodarczych

Dla podmiotów tych ustawodawca przewidział trzymiesięczny okres przejściowy, w którym to zobowiązane podmioty będą mogły dokonać odpowiednich zgłoszeń. Termin na dokonywanie zgłoszeń w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych upłynie dla tych podmiotów w dniu 31 stycznia 2022 roku.

Należy mieć również na uwadze, iż z dniem wejścia w życie przedmiotowej nowelizacji zmieni się również katalog informacji zgłaszanych do CRBR, a na beneficjenta rzeczywistego nałożony zostanie obowiązek przekazania podmiotowi zobowiązanemu do zgłoszenia informacji w CRBR wszelkich informacji i dokumentów, które są niezbędne do dokonania zgłoszenia. Brak wypełnienia tego obowiązku przez beneficjenta rzeczywistego będzie się wiązał natomiast z możliwością nałożenia na niego kary pieniężnej w wysokości nawet do 50.000 złotych.

Dotychczasowo w Rejestrze beneficjenci rzeczywiści, który posiadali podwójne obywatelstwo byli obowiązani do zgłaszania tylko jednego z nich. Natomiast od 31 października br. będzie istniał obowiązek ujawniania każdego obywatelstwa beneficjenta rzeczywistego. Zmiana ta będzie dotyczyć również tych podmiotów, które dokonywały już zgłoszeń, ponieważ będą one musiały dokonać aktualizacji danych w tym zakresie poprzez wskazanie pozostałych obywatelstw beneficjentów rzeczywistych.